Nowy organ do przyjmowania zgłoszeń zewnętrznych od sygnalistów

Termin do zaimplementowania dyrektywy unijnej dot. sygnalistów minął 17.12.2021 r., a polski rząd nadal nie zakończył prac nad projektem ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa.

W opublikowanym nowym tekście projektu dokonano zmiany organu, który ma zajmować się przyjmowaniem zgłoszeń zewnętrznych. Funkcji tej nie będzie już pełnił Rzecznik Praw Obywatelskich, ale Państwowa Inspekcja Pracy.

Sam PIP jest przeciwny swojej nowej funkcji, wskazując, że nie posiada kompetencji w dziedzinach, w których łamanie prawa ma być podstawą zgłoszeń sygnalistów. W swoim stanowisku z 22.12.2022 r. Główny Inspektor Pracy argumentuje:

„Państwowa Inspekcja Pracy w obszarach objętych projektowaną ustawą nie dysponuje specjalistami o odpowiednich kwalifikacjach, a także odpowiednimi pomieszczeniami i odrębnym, bezpiecznym – dedykowanym do tego zadania – systemem teleinformatycznym”.

Przeciw swojej kandydaturze PIP wysuwa również argument, że projekt ustawy nie precyzuje, na czym tak naprawdę ma polegać wstępna weryfikacja zgłoszeń, ani co w wypadku sporów kompetencyjnych, jakie mogą wystąpić w przypadku stwierdzenia przez organ, do którego Państwowa Inspekcja Pracy przekaże sprawę, że nie jest właściwy do jej rozpatrzenia. Co więcej, naruszenia prawa pracy – którymi organ zajmuje się na co dzień – nie będą mogły być przedmiotem zgłoszenia dla sygnalistów.

W podsumowaniu swojego stanowiska Inspekcja wprost zawnioskowała o wyznaczenie innego organu do przyjmowania zgłoszeń zewnętrznych ‍lub o powołanie całkowicie nowego organu. Jeśli ustawodawca przyjmie ten wniosek, oznaczać to będzie jeszcze większe przesunięcie w czasie obowiązywania przepisów chroniących sygnalistów. A przypomnieć należy, że Komisja Europejska już dwukrotnie wysyłała w stronę Polski upomnienia w tej sprawie.

Na sytuację podmiotów prywatnych na szczęście przepychanki na szczeblu organów państwowych nie wpłyną. Głównym obowiązkiem przedsiębiorców nadal pozostaje wprowadzenie kanału zgłoszeń wewnętrznych oraz przygotowanie swoich struktur na jego obsługę.